Bahar Göçer
İnsan işini sevmediği vakit çalışmak ıstırap haline gelir Her gün bu sıkıntıyı çekmek Pendik Escort omzunda ağır bir yük taşımak üzeredir Uzmanlara nazaran bu çeşit gerilimlere daima maruz kalmak insan ömrünü kısaltan bir şeymiş Çalışma hayatım boyunca pek çok farklı işte çalıştım farklı tecrübeler yaşadım Kurtköy Escort İş yerlerinin hiçbiri çok düzgün değildi lakin çok berbat de değillerdi bir istikrar vardı ve birbirlerine benziyorlardı Uyguna ve berbata dair aşağı üst neler yaşanacağı bilinirdi ve sanırım bunlar kabul Maltepe Escort edilebilir düzeylerdeydi
Ancak son vakitlerde durum hiç iç açıcı değil Beşerlerle konuştuğumda çoğunluğu işlerinden nefret ediyor ve ekseriyetle sebep olarak beşerlerle çalışmanın ve irtibat kurmanın çok yorucu olduğunu gösteriyorlar Ağır Tuzla Escort çalışmak zorlamıyor tempolu çalışmak ağır gelmiyor insanları yıpratan şey etrafındaki beşerlerle kurdukları bağlar Herkes emsal şeylerden şikayetçi zorbalığa maruz kalmak anlaşmamak anlaşılmamak ortaklaşamamak üzere durumlar İş hayatının kuralları son yıllarda Anadolu Yakası Escort değişmeye başladı insanların bir kısmı aksiliklere maruz kalıyor bir kısmı da bu aksilikleri yaratıyor
Yıllardır İzmir’de yaşayan ve çalışan biri olarak söylüyorum kentin kendine mahsus bedelleri ve unsurları vardı Bu kıymetlere nazaran yaşamak epeyce keyifliydi Beşerler birbirlerine kıymet verir ve yardımcı olurlardı İş hayatında da yazılı olmayan lakin herkesin uyduğu kurallar vardı Bu kurallar bir formda bilinir hürmet gösterilir ve uygulanırdı En aymazlar bile bu kurallara hürmet gösterir ve ahenk sağlardı zira toplumsal baskı hissederlerdi Lakin son vakitlerde işler değişmeye başladı Bu yazılı olmayan kurallar artık sık sık ihlal edilir göz gerisi edilir ve önemsenmez oldu Aslında bir kısım beşerler bırakın yazılı olmayanları yazılı kurallara bile uymamaya başladılar
SAYGISIZLIK YAPARKEN HİÇ YÜZLERİ KIZARMIYOR
Birkaç yıldan beri tuhaf problemler oluşmaya başladı Şu sıralar etrafta o denli olaylar yaşanıyor ki değme sinema mevzularına taş çıkarırlar Sinema izlerken Yok artık dediğimiz olaylar iş hayatında şahsen yaşanıyor Bir kısım beşerler bu olağandışı kıssaları yazarken bir kısmı da bunlara maruz kalıyor Beşerler ikiye bölünmüş durumda kendi kurallarını uygulayanlar ve bunlara maruz kalanlar Bu kendi kurallarını uygulayanlarla bağlantı kurmak neredeyse imkansız kendinizi tabir edemiyorsunuz Dünyanın en bilgili insanları olduklarını sanıyorlar her şeyi kendilerinde hak görüyorlar Saygısızlık yaparken hiç yüzleri kızarmıyor Öylesine büyük bir iktidar hırsı var ki onun dışındaki bütün insanları böcek üzere görüyorlar Sahiden bu derece uç karakterler yeni oluştu Kültürel erozyon denilen şey bu olsa gerek
Çevremde iş hayatında yaşanılan berbat tecrübelerle ilgili öylesine çok kıssa var ki Bu yaşananlardan bir kısmı insanları şaşkın bırakırken bir kısmı da bu şaşkınlığın hudutlarını zorlayarak istikrarsız davranışlara devam ediyor Tek başına çalışan bir elektrik ustası Z jenerasyonu bir işverenin işini yapıyor Ustanın evvelce gelen bir iş kültürü var Çalışma hayatında bir sürü kere ahlaksızlık ve aymazlık görmüş lakin böylesi yoktu diyor anlatırken yaşadıklarına inanamıyor Bu kişinin para için her şeyi yapacak durumda olduğunu bütün karakterinin paraya endeksli olduğunu söylüyor Evvel beni aşağıladı yaptığım işi yerden yere vurdu diyor Öylesine aşağıladı ki şaşkınlıktan verecek karşılık bulamadım ortada bir kendimi savunabildim o kadar diyor İş beşerinin kaygısı vereceği parayı eksik vermek ve bir kısmını kırmakmış Onca şamatanın hedefi oysa buymuş diye anlatıyor Akabinde iş beşerinin ustaya işi düşüyor Açıyor telefonu güya o konuşmalar hiç olmamış üzere inanılmaz öven ve yücelten bir konuşma yapıyor Usta yeniden şoka girdim ve verecek yanıt bulamadım diyor Evvelden insanların yapabileceği dengesizliklerin bir sonu vardı diyor Berbatsa makûs olduğunu bilirdik şimdilerde yapabileceklerini kestiremiyorum diyor
YALAN OLDUĞU ORTAYA ÇIKINCA ALDIRMIYORLAR
İş hayatında palavra söyleme alışkanlığı da yaygınlaştı çok kolay palavra söyleyen bir güruh var ve palavrası ortaya çıksa dahi umursamıyor Palavrası ortaya çıkınca olağan bir davranış üzere hiç rahatsız olmuyorlar Evvelce kim olursa olsun palavrası ortaya çıksa utanır telafi etmeye yahut palavra olmadığına dair deliller sunmaya çalışırdı Lakin şimdilerde bunlar umursanmıyor
Küçük bir esnaf anlatıyor 200 çalışanlı büyük bir şirketin borcu varmış Büyük şirket paranın ödeme tarihinde hiç parası olmadığını şirketin önemli problemde olduğunu söylemiş 200 çalışanlı büyük bir şirketin bu türlü bir parayı ödememesi hiç mantıklı görünmemiş esnafa ve normalinde o iş nakit çalışılan bir işmiş Çalışanlar da patron de öylesine ısrarlı ve dengeli konuşmuşlar ki küçük esnaf şirketin durumunun yeterli olmadığına inanmış ve alacağını ertelemiş Birkaç gün sonra iş yerine tekrar gittiğinde iş yerinde yeni ve değerli makineler görmüş Yıllar içinde paramız yok diyenlerin sonraki gün lüks otomobiller aldığını da gördük ancak bu farklı bir durum diyor İş insanı ve tüm çalışanlar palavra olan durumla ilgili o denli inandırıcı konuşmuşlar ki esnaf Kabul ediyorum çalışana bu türlü söyletmiş olabilirler lakin bu inandırıcılık için böylesine organize ve ikna edici davranmaları beni çok rahatsız etti bu çok acayip bir durum diyor
İş hayatında yaşanan kültürel erozyon çalışanlar için önemli bir sıkıntıdır Olağan onlarda ortalarında absürt kıssalar yaratıyorlar
Şirket çalışacak eleman arıyor Bir genç işi kabul ediyor şirketle mukavele yapıyor sonraki gün sabah işe gelmiyor İş yeri öğle vakti zorla uyandırıyor ve işe öğle saatlerinde gidiyor İkinci gün çok fazla alkol aldığı için iş yeri çalışanı hastanede buluyor ve alıp işe getiriyor Bu türlü böyle 1 hafta boyunca her gün işe öğle saatlerinde geliyor ve sonunda iş yeri dayanamayıp işten çıkarıyor Üstüne bu eleman işten çıkarıldı diye fırça atıyor
Bir şirketin muhasebecisi etraf mühendisini çağırıyor İşini düzgün yapmadığını söyleyip bayağı azarlıyor Mühendis çok rahatsız oluyor patrona gidip istifa etmeye çalışıyor Patronun durumdan haberi yok sonra anlaşılıyor ki muhasebeci mühendis üzerinde tahakküm kurmaya çalışıyor
Bir şirketin kısım müdürü asistanını daima olarak aşağılıyor küçümseyici tabirler kullanıyor Kızcağız artık canından bezmiş Sonunda öbür bir iş buluyor ve müdüre durumu bildiriyor Müdür ne dese beğenirsiniz Buradan rahat iş yeri mi bulacaksın
ŞİRKETLERİN BİRÇOKLARINDA GÖRÜNMEZ BİR BASKI VAR
Şirketlerin içi kaynayan bir kazan üzere iş bilmeyen liyakat sahibi olmayan beşerler iş yerlerinde yetkili durumlarda çalışıyor beşerler birbirinin ayağını kaydırıyor birbirlerine ruhsal şiddet uygulayanları var Şirketlerin birçoklarında görünmez bir baskı var Çalışanlar daima bu baskı altında yaşıyor Olağan bu baskı acayipliklerin gelişmesini pekiştiriyor
Benzer örneklerden bir sürü var Hepsi birbirinden absürt Evvelce de iş hayatı zorluydu ve birçok olumsuz durum vardı fakat günümüzde yaşananlar farklı bir düzeyde Bunlar insanların akıl sıhhatini etkiliyor ve önemli manada inanç sarsıyor Güvensizlik o denli üst boyutta ki düzgün çalışmak da işe yaramıyor zira düzgün çalışanlar da en küçük bir küsurda birebir kategoriye konup tıpkı muameleye tabi tutuluyor Sapla saman birbirine karışıyor birçok vakit En ufak bir yanlışta işini düzgün yapanlar da suçlanıyor ve eleştiriliyor Bu durumlardan etkilenmeyen yok üzere Beşerler birbirine karşı ziyadesiyle ön yargılı Herkes potansiyel yalancı ve potansiyel hırsız muamelesi görüyor Öbür taraftan gemisini yürüten kaptan Çok birbirine bağlı iş yapan kurum ve tertibin birbirlerine karşı hiç itimatları yok
Eskiden kelamlı yapılan işler için artık kontratlar noter onayları ve öteki yasal evraklar kullanılıyor ki taraflar kendini garanti altına alsınlar Zira evrak olmadan iş yapıldığında sonucun hüsran olacağı düşünülüyor Bu haklı bir kaygı çünkü evrak olmadan parası ödenmeyen ve batmış iş yerleri ve beşerler var Bu aksiliklerden en çok etkilenenler kuşkusuz öncelikle çalışanlar sonrasında ise küçük iş yerleri Örneğin inşaat bölümü şu devirde en kârlı kesim Müteahhitler işlerini çoklukla taşeronlara yaptırıyor Taşeronlar küçük şirketler ve çok paraları yok Taşeron işverenleri da aslında çalışanlardır Müteahhitler taşeronların parasını ödemiyor Taşeronlar küçük oldukları için kendi yağlarıyla kavruluyorlar ve gereksinimleri olan paraları alamayınca batıyorlar Büyük şirketler parayı çoğaltmayı düzgün biliyorlar Parayı geç ödeyerek öteki yerde değerlendirirken küçük şirketler güç durumda debeleniyor Büyük şirketlere baktığınızda üç kuruşun bile hesabını yapıyorlar Çalışanın sigortasını 1 gün geç yapmayı kâr sayıyorlar
Para kadar kıymetli olan bir öbür şey de koltuk sevdası insanları ziyadesiyle tesiri altına alıyor Koltuğa oturan ayrıcalıklı olduğunu sanıyor Bir kısmı da liyakatsiz bu koltuk sahiplerinin Hem işten anlamıyorlar hem de ahkâm kesiyorlar Birebir halde büyük şirketler küçük şirketleri ezme konusunda epey başarılılar Bu hırs beraberinde bir sürü olumsuz durumun yaygınlaşmasına neden oluyor O koltuk hırsı bazen para hırsından bile daha yüksek oluyor İş hayatı ikiye bölünmüş durumda bu duruma karşı duranlar kendilerini pak tutmak için uğraşanlar var bir tarafta Ancak bu güç bir istikrar zira herkes birbirine karşı savunma geliştirmeden yaşayamıyor Gün geçtikçe sarmal yayılıyor Güya bulaşıcı bir hastalık üzere çalışma hayatındakileri yavaş yavaş tesiri altına alıyor
Psikiyatristler ortasında yaygın olan bir kelam vardır ‘Bize gerçek hastalar gelmez Gerçek hastaların hasta ettikleri gelir ‘ derler Aslında psikiyatriste başvuran bireylerin çoklukla olağandışı davranış gösterenlerin hasta ettikleri bunlara maruz bırakılan bireyler olduğunu söylüyorlar Hakikaten o denli bu durumlara dayanamayan bir sürü insan var ve kimileri bununla ilgili yaşadığı şeylerden makus etkileniyor Bu karmaşada yaşamak kolay olmuyor ve kimileri daha fazla zorlanıyor Sonuç olarak Türkiye’de antidepresan kullanımı ile ilgili datalar Sıhhat Bakanlığı tarafından yayınlanmaktadır Bu datalara nazaran her yıl antidepresan kullanımı artıyor ve 2023’te de daha da artış göstereceği bekleniyor Bu artışın bir sebebi de çalışma hayatının geriliminden kaynaklanıyor Evvelce mobbing yaygın olarak gündemdeydi bir kısım çalışanlara bâtın bir şiddet uygulanıyordu ve beşerler bunu kanıtlamak için uğraşıyorlardı Artık şiddet bence bâtın değil açıktan yaşanıyor
ALT YAPI VE ÜST YAPI SORUNU
Sorunun temeli Marx’ın teorize ettiği üzere alt yapı ve üst yapı meselelerinin münasebetine dayanıyor Avrupa’da asla müsaade verilmeyecek olan bu kültürel erozyon ve çalışma hayatının yaşadığı bu külfetler iktisadın bozulmasının yansımasıdır Alt yapının bozulması üst yapının kültür davranış eğitim vb bozulmasına neden oluyor Sonra üst yapı bozulduğunda ilkesellikten saparak tekrar alt yapıyı bozuyor Bir hareket düşünün daima birebir daireyi dönmeye devam ediyor lakin dairenin dışına çıkıp yol almayı beceremiyor
Elbette ki bu sorunun temel nedeni sistemsel olsa da bu gerçeği kabul etmek ve duruma ayak uydurmak mantıklı değil Sistem değişmeyeceğine nazaran bu cins kültürel erozyona dahil olmak yahut olmamak biraz da şahsî tercihlere kalıyor Dahil olmamak kuşkusuz daha sıkıntı olacaktır lakin hakikat yolu seçmek ve unsurlu olmak için uğraş sarf etmek kıymetlidir Ayrıyeten bu döngüye girmeyen ve dışarıda kalanlar en az dahil olanlar kadar çok Bu dışarıda kalanlar sayesinde aslında iş hayatında birtakım işler hala düzgün yürüyor Tekrar bu durumu kabul etmeyenler sayesinde beşerler biraz daha rahat nefes alıyor ve gençlere doğruyu yanlışı gösterme bahtı oluşuyor
Z neslini takdir ediyorum İçlerinden birçoğu son derece hassas Hayvan sevgisi ve etraf şuuru onların sayesinde ülkede farkındalık yarattı ve kıymetli kılındı Bu kuşak hayvan haklarına hürmet gösteriyor ve etrafa ziyan vermemek için ihtimam gösteriyor Kendi haklarını savunmayı güzel biliyorlar İş yerlerinde bile istedikleri her şeyi elde etmek için gayret ediyorlar ‘Biz buradayız ve taleplerimizi duyun ‘ diyorlar Lakin başka taraftan bu genç neslin kimileri bu olumsuz kültürel değişime daha kolay ayak uydurabiliyor Para hırsı prensipsizlik ve şiddet eğilimine kendilerini çabuk kaptırabiliyor Kimilerinde büyük bir gelecek korkusu ve kendilerini inançta hissetmeme durumu güç hırs para vb üzere insanı olmayan kavramlara daha meyilli olmasını sağlıyor Bilhassa bu gençler için ve onlara daha uygun bir miras bırakmak ve çalışma şartları yaratmak için pak olan tarafta kalmak çok pahalı
Sonuç olarak ruh sıhhatini koruyarak çalışmak ve unsurları benimseyerek ayakta kalmak günümüzde epeyce zorlayıcı Umarım bunu değiştirmek için bir şeyler yapılır ve kültürel erozyona dur denir Çünkü bu gidişatı hiç güzel değil
A Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı